JAPONGO OLERKIGINTZA

FUJIYAMA

Garai bateko Japonen (IX. mende inguruan) jendearen arteko komunikazioa (guttienez idazten zekitenen artekoa) olerki ttipien bitartez egiten zen, gehienak bi lerrotakoak. Hori gertatzen zen, batez ere, amodiozko kontuetan. Maiteleek elkarri bialtzen zizkieten olerki xinple hauek, esanahiz izkutuez beteta, mezulari, morroi edo neskame baten bitartez, eta jasotzen zituenak interpretatu behar zuen besteak esan nahi zuena, pazientzia handiz, ilusioz edo, agian, gogaitasunez beteta.

Japongo olerkigintza gizakion bihotzean dago sustraiturik. Poema hauek ez dira, inolaz ere ez, olerki intelektualak edo apaindura metaforikoez josiak, ezta ere kontsumo errezeko tresna bat:

Esna daudenen munduan nori esan nion betiko maite izango nuela?
Amets iheskorren bidetik ibiltzen naiz, nor naizen jakin gabe

Iraganaren haria galdu dugu, mundurik onenean bizi garela pentsatuz. Iraganeko aztarnak herdoilduta bezela irudikatzen ditugu. Polita izango litzateke, agian, Japongo olerki zaharren tankerako komunikazioa zabaltzea gure artean, mobilaren edo e-mailen bitartez, hau da, lagunei edota gure maitalea izatea gura dugunari mezu bat bidali nahi diegunean olerki bat idatzi, xinplea, burutsua eta erromantizismoz betea.

Ametsetan ere zaila suertatzen zait nire maitea ikustea.
Ez dakit ba lo egiten? Edo ahaztu egin zait?